Poprawa stanu kartuskich jezior staje się rzeczywistością. Umowa na 45 mln dofinansowania z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej została podpisana.
Ograniczony zostanie dopływ zanieczyszczeń do jezior, a w wodach pojawią się szczupaki, sandacze i bolenie. Powstanie również promenada wzdłuż jeziora Klasztornego Małego, a także ścieżka rowerowa wzdłuż Strugi Klasztornej. Zgodnie z założeniami projektu za cztery lata plaże przy jeziorach zostaną otwarte.
– Pomorze jest jednym z najpiękniejszych regionów naszego kraju. Musimy dbać o przyrodę, a kartuskie jeziora od dawna „wołały o pomoc”. Cieszę się, że w trakcie tej kadencji udało się tę pomoc uzyskać i do Kartuz trafi 45 milionów złotych dofinansowania na jeziora kartuskie – powiedział poseł Piotr Müller, rzecznik prasowy rządu Premiera Mateusza Morawieckiego. – Myślę, że ten program oczyszczania kartuskich jezior będzie wielokrotnie pokazywany jako przykład dobrych praktyk dla innych projektów tego typu w całej Polsce.
Największy projekt rekultywacji jezior w Polsce
Rekultywacja jezior to różne metody działania, których celem jest „naprawa” jezior. Dlaczego jeziora trzeba naprawiać? Ze względu na wieloletnią i nieprzemyślaną działalność człowieka, który zanieczyścił i zaniedbał naturalne zbiorniki wodne. Niestety stan kartuskich jezior jest jednym z najgorszych w Polsce. Na szczęście się to zmieni!
– Uzyskane pieniądze realnie pomogą czterem jeziorom kartuskim. Działania obejmą jeziora: Mielenko, Karczemne, Klasztorne Małe i Klasztorne Duże – podkreślił Dariusz Drelich, wojewoda pomorski. – Bez wątpienia zwiększy to atrakcyjność Pomorza jako celu wypraw turystycznych, a także zwiększy komfort życia mieszkańców powiatu kartuskiego.
Program oczyszczania kartuskich jezior opracowany został we współpracy z naukowcami z Katedry Inżynierii Ochrony Wód Uniwersytetu Warmińsko–Mazurskiego. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku dofinansował przygotowanie koncepcji rekultywacji jezior kartuskich, które stało się podstawą do złożenia wniosku o kolejne pieniądze wsparcia na kartuskie jeziora.
Ograniczenie dopływu zanieczyszczeń
Najważniejsze zadanie jakie zostało postawione przez naukowców to ograniczenie dopływu źródłowych zanieczyszczeń.Stąd od dłuższego czasu na ulicach Kartuz widać było konkretne działania w ramach realizacji programu oczyszczania jezior. Przebudowano sieć deszczową i zbudowano nowe zbiorniki retencyjne o dużej pojemności. Dodatkowo na terenie gminnej oczyszczalni ścieków w Kartuzach rozbudowana i zmodernizowana zostanie instalacja przeróbki osadów ściekowych oraz systemu transportu ścieków.
Szczupak, sandacz i boleń
We wszystkich czterech jeziorach kartuskich zostanie przebudowana struktura gatunkowa ryb, co będzie sprzyjać poprawie jakości wody w jeziorze. Ograniczona zostanie liczba ryb żywiących się planktonem i organizmami bentosowymi (żyjącymi na dnie zbiornika). Jeziora kartuskie zarybione zostaną natomiast narybkiem rodzimych gatunków ryb drapieżnych: szczupaka, sandacza oraz bolenia. Materiał zarybieniowy pochodzić będzie z ośrodków chowu i hodowli ryb położonych w bliskim sąsiedztwie jezior kartuskich. Zarybianie przeprowadzane będzie przez specjalistów z branży rybackiej, pod stałym nadzorem ichtiologa, metodą „z łodzi”.
Stały monitoring środowiskowy
Niezbędnym działaniem towarzyszącym procesowi rekultywacji jezior będzie stały monitoring środowiskowy, prowadzony w czasie trwania projektu, związany zarówno z badaniami wód jezior oraz wód dopływów powierzchniowych do jezior i wylotów brzegowych jak i monitoring biologiczny jezior. We wszystkich czterech jeziorach kartuskich specjaliści zastosują m.in. metodę polegającą na zmniejszeniu dostępności fosforu dla glonów i sinic (inaktywacja fosforu). Wprowadzony do jezior preparat osiądzie na dnie, tworząc barierę zapobiegającą wydzielaniu się fosforu z osadów do wody. Jezioro Karczemne poddane zostanie rekultywacji metodą usuwania osadów dennych. Wydobyte z jeziora osady poddane zostaną obróbce. Część osadów zostanie wykorzystana rolniczo, jako materiał poprawiający strukturę gleby, bogaty we wstępnie zmineralizowane związki organiczne oraz łatwo przyswajalne związki nawozowe. Natomiast frakcja osadów wykazująca właściwości niebezpieczne, z uwagi na zawartość metali ciężkich i innych substancji, zostanie unieszkodliwiona. Czas realizacji zabiegów w tym jeziorze określony został na 2 lata.
Ścieżki rowerowe oraz trasy do wędrówek
Czyste jeziora to nie jedyne korzyści, które realnie odczują zarówno mieszkańcy, jak i turyści odpoczywający na Pomorzu. W ramach projektu przewidziano również utworzenie promenady wzdłuż Jeziora Klasztornego Małego, a także ścieżki rowerowej wzdłuż Strugi Klasztornej. Bez wątpienia podniesie to atrakcyjność tych terenów i umożliwi mieszkańcom oraz turystom aktywny tryb spędzania wolnego czasu.
Pomorze jeziorami stoi
Pomorze to najbardziej jeziorne województwo w Polsce. To tutaj znajduje się najwięcej zbiorników wodnych. Oczek wodnych jest 18 tys., z czego aż 8,5 tys. znajduje się na Pojezierzu Kaszubskim. To na Pomorzu można znaleźć również ponad tysiąc jezior powyżej 1 hektara. Gmina Kartuzy na rekultywację i oczyszczenie czterech kartuskich jezior otrzyma prawie 45 mln zł dofinansowania ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, Działanie 2.5 Poprawa jakości środowiska miejskiego. Całkowity koszt projektu pn. „Kompleksowa rekultywacja jezior kartuskich: Mielenko, Karczemne, Klasztorne Małe i Klasztorne Duże” to prawie 55 mln zł.
